بررسی دلالت ضمنی اندام واژه ها در نهج البلاغه

نهج البلاغه کلامی گویا، پرمحتوا و سرشار از جلوه های بلاغی است. بسیاری از واژگان این کتاب نفیس در قالب صور بلاغی مانند تشبیه، استعاره، مجاز و... در معانی ضمنی به کار رفته اند. مبنای این پژوهش، کلماتی می باشد که بر اعضای بدن انسان دلالت دارد و در اصطلاح به آن ها «اندام-واژه» گفته می شود. این اندام واژه ها عبارتند از: رأس، وجه، ید، عین، بصرو... در میان اندام واژه ها قلب، ید، لسان، سمع و عین به ترتیب 144، 98، 81 و 60 بار ذکر شده اند و از بسامد بالایی برخوردارند و اندام واژه هایی چون: ثدی، حلق، ناجذ، جمجمه، کبد، عظم، مفصل، جوف، جانحه، اِبط، فرج، ساق، رأس، خاصره، حضن، حاجب که فقط یک بار ذکر شده اند و دارای کمترین بسامد ند.